Формирование у детей дошкольного возраста ценностного отношения к белорусскому национальному наследию посредством театральной деятельности

 

 

Сроки реализации педагогического проекта: 2022/2025

Актуальность.

                Сила страны – в ее гражданской общности. Гражданско-патриотическое воспитание детей дошкольного возраста признано одним из главных направлений в системе образования Республики Беларусь. Передача воспитанникам исторического, социального, культурного опыта белорусского народа в учреждении образования происходит посредством специально организованной, нерегламентированной деятельности. Интерес воспитанников к изучению объёмного материала зависит выбора педагогом форм, содержания образовательного процесса. Театрализованная деятельность является одним из самых популярных и увлекательных направлений в воспитании детей дошкольного возраста. С точки зрения педагогической привлекательности можно говорить об универсальности, игровой природе и социальной направленности. Игровая форма организации театральной деятельность открывает возможность педагогам привить воспитанникам устойчивый интерес к родной стране, культурному и историческому наследию. Театрализованная деятельность способствует психическому и физическому развитию детей дошкольного возраста, позволяет в рамках театральной игры сформировать представления о нормах, правилах и традициях общества, в котором он живет. Своевременное и грамотное гражданско-патриотическое воспитание поможет вырастить поколение людей, небезразличных к истории родной страны, её культуре, традициям и идеалам.

Сведения об участниках реализации педагогического проекта: музыкальные руководители, воспитатели дошкольного образования, учитель-дефектолог), законные представители воспитанников группы № 3,9,11.

Цель: формирование основ гражданственности и патриотизма у воспитанников посредством театральной деятельности.

Задачи:

- создание предметно-развивающей среды в соответствии с Перечнем в группах, музыкальном зале;

- повышение профессиональной компетентности педагогов в вопросах патриотического воспитания детей дошкольного возраста;

- формирование представлений у воспитанников о театре, его видах, о людях, которые работают в театре;

- повышение коммуникативной компетентности педагогов по владению белорусским языком;

- формирование национального самосознания воспитанников;

- воспитание ценностного отношения к богатству белорусского языка;

- формирование опыта социальных навыков поведения;

- привлечение к реализации образовательного процесса законных представителей воспитанников;

- ознакомить законных представителей воспитанников с возможностями театральной деятельности в воспитании патриотических чувств.

Волшебный театр

Компьютерные игры по нравственно-патриотическому воспитанию

Книжки-малышки "Белорусские народные песенки и потешки"

Игры драматизации по мотивам белорусских песенок и сказок

Картотека игр драматизаций во второй младшей группе

1. Белорусская народная сказка: «Курачка-Рабка»

Цель: упражнять в пересказывании несложной сказки, повторении за взрослым отдельных фраз из сказки; поощрять участие в совместных играх; воспитывать любовь к своей родине через сказку.

Действующие лица:

Рассказчик - воспитатель

Дедушка - ребенок

Бабушка - ребенок

Реквизит: (Игрушки) Курочка Ряба, Мышка, яичко золотое, яичко белое.

Ход инсценировки:

Звучит русская народная мелодия

Рассказчик: Далеко, далеко, в доме на опушке

Жили-были дед с бабою старушкой!

Рассказчик: Курочка у них была, верная подружка…

Рассказчик: Дед и Баба курочку очень любили.

(Дед и Баба гладят курочку по голове)

Рассказчик: Дед и Баба курочку кормили-поили.

И однажды снесла Курочка яичко, не простое, а золотое!

Рассказчик: Правда, золотое! Ой, да Курочка! Ой, да Рябушка!

Дед бил-бил…(Дед бьет яйцо ложкой – яйцо не разбивается)

Ведущий: Какое крепкое яичко! Бабушка, попробуй!

Баба била-била… (Баба бьет яйцо и… пожимает плечами – яйцо не разбивается)

Рассказчик: Видно, яичко вовсе не разбить. Что же теперь делать? Как же теперь быть? 

Ой, смотрите, смотрите…Мышка!

Рассказчик: Упало яичко и разбилось…

                       Плачет Дед, плачет Баба…

А Курочка кудахчет…

«Не плачь Баба, не плачь Дед!

Снесу я вам новое яичко, не золотое, а простое!

Рассказчик: Вот и сказке конец! А кто слушал – молодец!

(Дед и Баба кланяются)

Проводится подвижная игра «Курочка и цыплятки»

Вышла курочка гулять, 

Свежей травки пощипать.

А за ней ребятки, 

Жёлтые цыплятки.

Ко-ко-ко-ко, ко-ко-ко.

Не ходите далеко,

Лапками гребите,

Зёрнышки ищите.

Съели толстого жука,

Дождевого червяка,

Выпили водицы, 

Полное корытце.

Ко-ко-ко-ко, ко-ко-ко.

Не ходите далеко,

Лапками гребите - зёрнышки ищите!

 

  1. Белорусские народная сказка «Былінка і верабей»

Цель: фарміраваць у дзяцей уменне уважліва слухаць казку,на беларускай мове, сачыць за развіццём дзеянняў у ёй; развіваць першапачатковыя навыкі зносін на беларускай мове, знаёміць з найбольш ужывальнымі формуламі беларускага этыкету (добры дзень , дзякуй); выхоўваць асновы нацыянальнага светапогляду.

Абсталяванне і матэрыялы: макеты хатак ; цацкі,  якія адлюстроўваюць сюжэт казкі   “Зайкава хатка”; магнітафонныя запісы;  шырма для лялечнага тэатра.

Ход інсцэніроўкі

Выхавальнік : Добры дзень, дзеці !  (дзеці вітаюцца)

- А ці ведаеце  вы на якой  мове я з вамі прывіталася? (адказы дзяцей).

-Я прывіталась з вамі на беларускай мове. Сёння я буду размаўляць на нашай роднай мове, на беларускай.

-А цяпер   давайце разам з вамі прывітаемся з нашымі гасцясмі на беларускай мове , і скажам добры дзень! (дзеці вітаюцца з гасцямі)

-Дзеці знайсці дарогу да вас мне дапамог вось гэты  чароўны клубочак.  Ён каціўся, а я ішла за ім услед, і апынулася ў вас.

-Вы любіце казкі, ці не?

( Дзеці  адказваюць.)

- Я вам раскажу казку, а  дарогу да казкі нам  пакажа чароўны клубочак.

- Клубочак нам дапамажы, па  дарозе правядзі, дзеткам казку пакажы . (дзеці ідуць за клубочкам, гучыць музыка)

-Вось і клубочак наш спыніўся.

-Сядайце,  калі ласка,  і слухайце ўважліва .

-Казка пачынаецца.

-Расказванне казкі

Жылі-былі ў адным лесе Лісіца і Заяц. Прыйшла восень, холадна стала ў лесе, уздумалі яны сабе хаткі збудаваць. Вось лісіца узвяла сабе хатку са сняжку, а заяц – з пяску. Пражылі зімку, дачакаліся вясны. У Лісіцы хатка растала, а зайчыкава – стаіць як стаяла. Прыйшла лісіца, выгнала зайчыка, стала сама там жыць у яго хатцы. Сядзіць зайка і плача. Ідзе Воўк.

– Чаго ты, зайка, плачаш?

– Як жа мне не плакаць? Жылі мы з Ліскай блізка. Стала холадна, збудавалі мы сабе хаткі. Я сабе – з пяску, а Лісіца – са сняжку. Прыйшла вясна, яе хатка растала, а мая стаіць як стаяла. Яна мяне выгнала з маёй хаткі і сама цяпер жыве там. Вось я сяджу ды плачу.

– Ну, хадзі, я яе выганю.

– Вылазь, ліса, вон! Бо скіну з печы, паб’ю табе плечы!

А Лісіца не лезе з печы дый гаворыць:

-         Мой хвост як дубец, — як дам, дык будзе табе канец!

Спалохаўся Воўк, пабег і Зайца кінуў. Сеў Заяц зноў і плача. Ідзе па лесе Мядзведзь. Убачыў Зайку ды і  пытае:

– Чаго ты, Зайка, плачаш?

– Як жа мне не плакаць? Жылі мы з Ліскай блізка. Прыйшла восень, пабудавалі мы сабе хаткі. У яе хатка са сняжку, а ў мяне – з пяску. Прыйшла вясна, яе хатка растала, а мая стаіць як стаяла. Яна мяне выгнала з хаткі, сама там жыве. А я сяджу ды плачу.

Пайшоў Мядзведзь лісіцу выганяць. Вылазь, Ліса, вон! Бо скіну з печы, паб’ю табе плечы!

–  Ой ,Мядзведзь , сцеражыся:  мой хвост як дубец, — як дам, дык будзе табе канец!

Спалохаўся Мядзведзь, ды наўцёкі , і Зайку аднаго пакінуў . Зноў сеў зайчык і плача.  Ідзе па лесе Певень. Убачыў ён Зайку і пытае:

– Чаго ты, Зайка, плачаш?

Зайка стаў жаліцца пеўню:

– Жылі мы з лісіцай блізка. Узвялі сабе хаткі побач. Я сабе – з пяску, а Лісіца – са сняжку.  Прыйшла вясна, Лісіцына хатка растала, а мая  стаіць як стаяла. Яна мяне і выгнала з маёй хаткі.

– Пайду  я яе выганю!

Плача Зайка, не верыць.

– І дзе табе, Пеця, выгнаць? Воўк гнаў – не выгнаў, Мядзведзь гнаў – не выгнаў.

– Не, хадзі, паспрабуем.

Вось і пайшлі. Увайшоў Певень у хату, стаў на парозе і крычыць:

– Я пятух-чабятух,

 на кароткіх нагах,

на высокіх пятах,

нясу касу на плячы,

хачу ліску засячы!

А Лісіца і кажа:

-Мой хвост як дубец, — як дам, дык будзе табе канец!

А Певень не спалохаўся:

– Я пятух-чабятух,

 на кароткіх нагах,

на высокіх пятах,

нясу касу на плячы,

хачу ліску засячы!

А Лісіца і кажа:

А яна адказвае: – мой хвост як дубец, — як дам, дык будзе табе канец!

А Певень усё бліжэй, бліжэй падыходзіць ды як дзюбануў Лісу ў спіну! А Лісіца скок з печы далоў, Певень да яе, а яна – за парог! А Зайка і дзверы за ёй зачыніў! І застаўся ён жыць у сваёй хатцы разам з  Пеўнем.

Фізкультхвілінка:

Раз, два, тры, чатыры, пяць –

Тупаем нагамі.

Раз, два, тры, чатыры, пяць –

Пляскаем рукамі.

Раз, два, тры, чатыры, пяць –

Будзем нахіляцца.

Раз, два, тры, чатыры, пяць –

Сядзем зноў займацца.

-Спабадалася вам казка ? (адказы дзяцей)

- Пра каго была гэта казка?  (адказы дзяцей?)

-Хто выгнаў Лісу з Зайкавай хаткі? (адказы дзяцей)

Малайцы дзеткі, вы былі вельмі уважлівыя на занятку і вас хачу пачаставаць . Трымайце калі ласка пачастункі .

-Да пабачэння! 

 

  1. Тэатралізаваная гульня па зместу беларускай народнай казкі

 «Дзедава рукавічка»

Мэта: развіццё ўменняў выконваць гульнявыя дзеянні ў адпаведнасці са зместам знаёмых твораў, прагаворваць словы твору. выхоўваць асновы нацыянальнага светапогляду.

Выхаванцам раздаюць маскі-шапачкі герояў казкі. Выхавацель расказвае казку, выхаванцы імітуюць рухі і гукі казачных герояў, прагаворваюць словы з дапамогай выхавацеля.

 Рэфлексія.

Мэта: замацаванне станоўчых эмоцый, набытых у працэсе сумеснай дзейнасці.

Выхавацель выказвае падзяку за дапамогу, адзначае кожнага выхаванца за выдатны ўдзел у гульні.

З куфара дастае торбачку з прысмакамі.

  1. Сценарий белорусской народной сказки «Зайчики»

Танец «Зайчики»

Цель: обучать эмоционально и выразительно исполнять небольшие по объему стихотворения; поощрять участие в совместных играх, эмоциональное представление персонажей; воспитывать любовь к своей родине.

Ход

1-й зайчик: Я зайчик, я хороший,

                      Я добрый и смешной.

                      Капустка и горошек

                      Любимый завтрак мой!

2-й зайчик: Зайчик по лесу прыг-скок,

                      Спрятался он за кусток.

                      Сидит зайка под кустом,

                      Куст для зайца – это дом.

Ведущий: Сели два зайчика в лесочке под березкою, греются на теплом солнышке и беседуют.

А в лесочке так хорошо!.. Пчелки гудят, друг за дружкою гоняются, крылышками звенят, будто смеются.

Танец «Мушек»

Ведущий: А там дроздик посвистывает, мальчика Пилипку подразнивает: -Пюлип! Пюлип!

Дрозд: Поутру в одном из гнезд

            Пел на ёлке черный дрозд,

  Пел о солнышке и лете,

            Как чудесно жить на свете!

Ведущий: А Пилипка по вересочку с лукошком ходит, боровички приглядывает.

Еще дальше кукушка кукует. Ну так светло, тепло, весело!

Но не весело зайчикам, разговор невеселый у них.

1-й зайчик: Зайчик маленький в лесу

                      Очень всех боится:

                      И хитрющую лису,

                      И любую птицу.

2-й зайчик: Он от страха так дрожит,

                     Что кусты шатаются.

                     Очень сложно зайке жить,

                     Так он всех пугается!

Ведущий: Расстроились зайчики, что всех-то они боятся, и горько-горько заплакали. Плачут, лапками слезы утирают. Наплакались, нагоревались зайчики, и тут подошли к озеру, а на озере – Лягушки!

Танец лягушки.

Увидели лягушки зайчиков и испугались, разбежались в разные стороны.

1-й зайчик: эге, есть оказывается на свете те, кто и нас боится! Видимо им еще труднее на свете жить!

Переглянулись зайчики, обрадовались, и побежали назад в лесок!

Музыка «Зайчики».

Средняя группа

Игра-драматизация белорусской народной сказки «Два жадных медвежонка».

Цель: развитие коммуникативных навыков через игру-драматизацию определенной сказки. Развивать выразительность речи и выразительность движений: разыгрывание сказки по ролям. Развивать умение действовать в игровой ситуации в соответствии с принятой ролью. Воспитывать интерес к художественной литературе, любовь к своей родине.

Материалы: текст сказки «Два жадных медвежонка»; маски зверей: медведица, старший медвежонок, младший медвежонок.  Большой желтый бумажный квадрат (сыр); большой коричневый кружок (берлога); большой оранжевый кружок (лисичка); бочонок с медом (картонный). Игрушки: кукла и машинка; два вырезанных из бумаги силуэта домика и два стульчика, на которых они стоят.

Ход инсценировки

1.Создание мотивации.

(Дети стоят полукругом).

-Ребята, а вы любите сказки? А какие сказки вы любите слушать?

(Ответы детей).

-Ребята, я знаю страну, где живут разные сказки: веселые и грустные, в этой сказочной стране можно не только слушать и смотреть сказки, но еще можно превращаться в сказочных героев. Вы хотите стать сказочными героями?

(Ответы детей).

-Тогда отправляемся в путешествие по сказочной стране.

Для этого нужно проговорить вместе со мной волшебные слова и повторять движения.

     Влево, вправо повернемся,

     Ладошкой все закроем глазки.

     А теперь все улыбнемся…

     Мы в стране знакомой сказки.

Дети открывают глаза и подходят к столу, который укрыт скатертью. Воспитатель убирает ее со стола, дети рассматривают предметы, находящиеся под скатертью (маски медведей, иллюстрации к данной сказке, заместителей). Предметы воспитатель подготавливает заранее. Детям дается возможность догадаться, в какой сказке они оказались.

-Мы с вами оказались в знакомой сказке «Два жадных медвежонка».

2.Освоение действия моделирования игрового пространства.

-У нас с вами, ребята, есть все, чтобы разыграть эту сказку. Осталось только приготовить сцену.

-Ребята, это что у нас? 

Воспитатель показывает большой коричневый круг – заместитель берлоги и т. д. Предоставляется возможность детям вместе с воспитателем активно обсудить заместителей сказки.

-Возьми, пожалуйста, большой коричневый круг и покажи, где будут жить медвежата со своей мамой медведицей.

-А ты возьми большой желтый квадрат и положи его в том месте, где медведи найдут сыр.

-А ты возьми, пожалуйста, оранжевый кружок и положи в том месте, где будет выходить лиса.

3.Распределение ролей и проведение игры-драматизации.

-Ребята, наша сцена готова. Кто хочет быть медвежонком младшим, а кто старшим?

(Воспитатель выбирает желающих быть медвежатами и одевает маски).

-А кто будет мамой медведицей?

-Наши герои сказки готовы, начинаем сказку.

-Где жили медвежата?

-С кем они жили?

-Куда пошли медвежата, распрощавшись с мамой?

-Что нашли медвежата, после того, как проголодались?

-Смогли они сами разделить сыр?

-А кто им помог его разделить?

-Как лисичка разделила сыр?

(Дети делят сыр – разрывают желтый квадрат на две неровные половинки, делают это до тех пор, пока не останется две маленьких одинаковых половинки).

-Ребята, как вы думаете, медвежата были сыты от крошечных кусочков сыра? Почему?

(Ответы детей).

-Но на этом сказка ребята не заканчивается. Что было дальше -  я вам расскажу. Садитесь все на коврик.

(Дети располагаются на коврике).

-Идут медвежата – грустные-прегрустные. Вдруг видят на лесной лужайке стоят два домика (воспитатель показывает картонные домики, прикреплены к стульям).

-У одного домика, у крылечка, стоит бочонок меда, а возле другого домика, который стоял рядом, лежат игрушки. (Воспитатель возле одного домика кладет картонный бочонок меда, возле другого - игрушки).

-Задумались медвежата, не знают, куда же им пойти?

(Воспитатель предлагает героям сказки – медвежатам сделать свой выбор и обсудить его).

-Ребята, а теперь настало время нам возвращаться в нашу группу.

Для этого нужно снова повторить со мной вместе волшебные слова:

     Влево, вправо повернемся.

     В группу снова мы вернемся.

-У нас все получилось. Теперь мы на месте. Ребята, вам понравилось путешествие в сказку? А как вы думаете, куда бы пошли настоящие медведи, к бочонку с медом, или к интересным игрушкам? Почему?

(Ответы детей).

4.Похвала детей за активное участие в разыгрывании сказки.

-Ребята, вы все молодцы, рассказали и показали интересную сказку, сделали замечательную сцену и были настоящими сказочными героями. Спасибо вам большое за интересное путешествие.

-Давайте поиграем игру, которая называется «Прогулка медведей». Мы все будем медведями, будем гулять с вами по лесным тропинкам друг за другом.

   Шли медведи по тропинкам

   Друг за другом, наклонялись.

   Дружно кушали малинку,

   А потом все обнимались.

 

Инсценировка белорусской народной сказки «Как курочка петушка спасла»

Цель: Формировать умения: сохранять последовательность сюжета при пересказе коротких сказок. Поощрять желание участвовать в кукольных представлениях; воспитывать любовь к своей родине.

Действующие лица: Сказочница. Курочка. Петушок. Корова. Косари. Пекарь.

Сказочница: Жили-были курочка и петушок. Курочка яйца несла, а петушок зернышки добывал, курочку угощал. Выгребет из ямки зернышко и зовет курочку.

Петушок: Ко-ко-ко, Хохлатка, я зернышко нашел!

Сказочница: Вот раз выгреб петушок большой бобок. «Ну, — думает, — этого зернышка курочке не проглотить, съем я его, пожалуй, сам». Проглотил — да и подавился. Упал петушок, ноги задрал и не дышит. Подбежала к нему курочка.

Курочка: Что с тобой, Петя? Чего ты лежишь и не дышишь?

Петушок: Ой, бобочком подавился...

Курочка: Чем же тебе, Петя, помочь?

Петушок: Масла достать, горло смазать.

Курочка: А где его достать?

Петушок: У коровы.

Сказочница: Побежала курочка к корове.

Курочка: Корова, корова, дай масла!

Корова: Зачем тебе масло?

Курочка: Петушок лежит и не дышит: бобочком подавился.

Корова: Ладно, дам тебе масла. Только сходи сперва к косарям, попроси сена.

Сказочница: Пришла курочка к косарям.

Курочка: Косари, косари, дайте сена!

Косари: Зачем тебе сено?

Курочка: Сено — корове. Корова даст масла. Масло — петушку, а то петушок лежит и не дышит; бобочком подавился.

Косари: Сходи к пекарю, попроси пирогов. Пироги мы съедим, тогда и сена накосим.

Сказочница: Пришла курочка к пекарю.

Курочка: Пекарь, пекарь, дай пирогов!

Пекарь: Зачем тебе пироги?

Курочка: Пироги — косарям. Косари сена накосят. Сено — корове. Корова даст масла. Масло — петушку, а то петушок лежит и не дышит: бобочком подавился.

Пекарь: Сбегай в лес, принеси дров, чтобы было на чем пироги испечь.

Сказочница: Побежала курочка в лес и принесла дров. Напек пекарь пирогов.

Отнесла курочка пироги косарям. Косари съели пироги и накосили сена.

Принесла курочка сено корове. Корова съела сено и дала масла.

Принесла курочка масло петушку. Петушок смазал горло маслом и проглотил бобок. Проглотил и опять запел весело на весь двор.

Петушок: Ку-ка-ре-ку! Хохлатка — молодец!

Сказочница: Тут и сказке конец.

 

Драматызацыя казкі «Піліпка- сынок”

Мэта: пабуджаць цікавасць да тэатрална-гульневай дзейнасці,

форміраваць выразнасць рухаў і мімікі подчас працы над казачным

вобразам; развіваць уяўленне, мысленне; выхаоўваць станоўчыя адносін да

беларускіх народных казак.

Матэрыял і абсталяванне: мадэль хаткі, столік, калыска, лялька, пяленка,

палена, сякера, малаток, мадэль печкі, намаляваныя хатка на курыных

ножках, дрэвы-эмітацыя лесу, палатно блакітнага колеру і камышы-

эмітацыя возера, папяровыя гусі, некалькі перьяў, крылы, аўдыезапісы

песен “Купалінка”, “Ульяніца”, спева пеўніка, звона кузніцы, крыка

дзіцяці.

Ход

Казачніца:-Добры дзень, дзетачкі. А для чаго вы тут сабраліся? ... Я -

казачніца шмат казак ведаю. А пра каго сёнешняя казка, паслухайе і

отгадайте.

Усе яе бояцца трошкі.

Яна ў лесе мае

хатку на курьіх ножках

і у ступе лятае (Баба Яга)

Казачніца:-Правільна, Баба Яга, а казка пачынаецца не з Бабы Ягі, а за

адной працавітай сямьі

Мужік і жонка сядаюць на лаўке каля хаты.

Казачніца: -Вось мужік, а вось жонка. Мужык зямлю араў, дровы

рыхтаваў, сена касіў. Жонка жывёл даглядала, парадачак у хаце вяла,

лянок прала, кашулі шыла, а с суседскімі дзяўчынкамі забаўляцца любіла

Жонка:-Дзяучынкі,– суседачкі да мяне бяжыце лянок пасеяць

дапамажыце.

Танец “Ох і сеяла Ульяніца лянок”

Жонка: -Дзякуй, мае памошніцы. А цяпер да сваіх хатак бяжыце, сваім

мамам і татам у справах дапамажыце.

Дзяучынкі адходзяць, жанчына сумна уздыхае, пацірае вочкі хустачкай. Да

яе падыходзиць мужык.

Мужык: -Чаго, мая дараженькая сумуешь, чаго маркоцішся?

Жонка:- Хібаж ты не ведаешь? Як я сваіх дзетачак хачу, хоць дочачаку

хоць сынчка.

Мужык: Не сумуй, мая харошая. На двары ўжо ночка, ляжам спать, а з

раніцаю новы дзень нам новыя радасці прынясе.

Мужік і жонка хаваюцца за хаткай.

Казачніца: -Вось ткіе справы, добра жылі мужік і жонка, але дзяцей у іх

не было. Няма ім каго калыхаць, няма каго гадаваць...Так ім хацялася

дзяцей, што яны ім нават у снах сніліся. А давайце зазірнем у іх сон.

Танец “Купалінка”

Казачніца:-Такія прыгожыя сны сніліся жонке і мужыку. (Чуецца спеў

пеўніка, з хаткі выходзіць мужык, бярэ сяякеру). А вось і раніцца.

Глядзіце, вось мужік сякеру бярэ і ў лес збіраецца. Што ён там рабіць

будзе? Напэўна за арэшнікам пойдзе, каб дудачку зрабіць. А потым

вяселай песняй жонку каханую павесяліць. Хлопчыкі, уставайце, разам з

дудачкай заіграйце.

Танец “Дудалка”

Казачніца: -А вось мужык з леса вяртаецца.

Жонка выходзіць, выносіць коціка і налівае ў міску малака. Мужык

выходзіць з боку леса, за спіной нешта хавае.

Мужык: - Добрай раніцы

Жонка: -Добрай раніцы. А што ты ад мяне хаваешь?

Мужык дастае палена, падае жонке.

Мужык: –На калышы.

Жонка прымае палена, закручвае ў пяленку на століку.

Мужык: -А вось табе і калыска. (Выносіць з хаткі калыску).

Мужык хаваецца ў хатке. Жонка ложыць палена ў калыску, пачынае

калыхаць, спявае калыбельную.

Жонка:-Ціха,Кіска, ціха Братка.

У калыске спіць дзіцятка.

Будзь жа добранькі, глядзі,

Дзіцяня не разбудзі.

Казачніца: -Так калыхала жанчына дзень, другі, а на трэці бачыць, у

калыске хлопчык ляжыць. Абрадаваліся жонка і мужык.

Жонка: - Паглядзі мужанек, які прыгожы хлопчык у нас.

Разглядаюць дзіця. Чуецца плач дзіцяці.

Мужык: - Як добра! Будям цяпер яго гадаваць, Піліпкай называць.

Мужык і жонка разам з “дзіцем” хаваюцца ў хаце.

Казачніца: - Сталі мужык і жонка хлапчука гадаваць, розным жыццевым

навукам навучаць. Рос Піліпка здаровенькім, вяселенькім. І прыгожыя

песні спяваць навучыўся.

З хаткі выскоквае Піліпка, запявае песню.

Казачніца:- Давайце падтрымаем Піліпку, станем з ім у карагод.

Далучаюцца дзеці, становяцца ў карагод, паўтараюць рухі за казачніцай.

Песня “Хоровод” (Аўтор тэксту: Жигалкіна Е. Компазітар: Хайт А.)

Піліпка падыходзіць да таты. З хаты выходзіць мужык.

Піліпка: - Татачка, зрабі мне залаты чоўнік. Хачу рыбу лавіць.

Мужык: - Добра. А ты мне дапамагаць будзешь?

Піліпка: -Мне трэба і матулі дапамагчы.

На гародзе ў матулі

 Многа морквы і цыбулі,

Памідораў, агуркоў,

Часнаку і буракоў.

Я на грады пабягу

І матулі памагу:

Моркву з рэпай прапалю,

А пасля гуркі палью.  

Бацька і сын адыходзяць са сцэны.

Казачніца:- А давайце мы дапаможам зрабіць мужыку лодачку.

Гульня з гледачамі «Зробім лодачку»

Пад музычнае суправаджэнне казачніца паказвае гледачам рухі.

Казачніца:-Мы нажовачкай пілуем… Мы рубаначкам габлюем…

Малаточкам гвозді бьем… Пэндзлікам фарбуем…

Выключаеца музыка.

Казачніца- Зрабіў бацька сыночку лодачку, А Піліпка адразу на возера

паўшоў.

 

Инсценировка белорусской сказки «Пых»

Цель: Развитие творческой личности детей, знакомство с жанровыми особенностями, структурой, видами, сюжетами сказок, развитие интереса к литературе, театрализованной деятельности. Воспитывать любовь к своей родине.

Материалы и оборудование: Костюмы для героев, дом, грядки, пенек, лавочка, коврик, подсолнухи, лейка, грабли и ведерко.

Роли: бабка, дед, Аленушка, ежик, капуста, свекла, морковка, картошка, лук, репка.

Ход инсценировки

Ведущий: Ребята посмотрите сколько гостей в нашем зале. Давайте дружно поздороваемся. Здравствуйте! Уважаемые гости мы покажем для вас белорусскую сказку «Пых».

Ведущий: Жили-были дедушка, бабушка и внучка Аленушка. (Выглядывают в окно из домика и махают ручкой) И был у них огород. Росли в огороде капуста. (Выходит под музыку)

Капуста: Я-сочная капуста, Витаминами горжусь.

Ведущий: А ещё в огороде росла свекла. (Выходит под музыку)

Свекла: Свекла я- красивая.

Ведущий: А вот и сладкая морковка. (Выходит под музыку)

Морковка: Я-морковка, рыжий хвостик

Приходите чаще в гости.

Ведущий: И вкусная картошка. (Выходит под музыку)

Картошка: Я картошка круглая,

Красивая и смуглая!

Чтобы не состарится,

Пойду в кастрюлю парится!

Ведущий: А вот и желтые друзья пожаловали лук и репка. (Выходят под музыку)

Лук: Лук растет на огороде,

Он большой хитрец в природе,

В сто одежек он одет.

Ребятишкам на обед,

Не хотят его срывать, зачем слезы проливать.

Ведущий: Захотелось деду репку покушать, вышел он в огород (под музыку), а в огороде жарко (снимает кепку с головы и машет пере собой), тихо. Прошёл грядку с морковкой, свеклой, капустой. А вот и репка растет. Только наклонился, чтобы репку вытащить, а с грядки кто-то как зашипит на него.

(Дед убегает и садится на лавку)

Лук: Дед пустился на утек,

Скорей бабку зовет!

Бабка: (выходит из дома) Что случилось? Кто зовет?

Дед: Ты пойдика в огород! Там на грядке, рядом с репкой, страшно чудище живет. Под листочком сидит и рычит, и пыхтит. Вот с такими вот с такими вот глазами, вот с такими вот ушами, вот с такой вот бородой!

Старшая группа

Расказванне беларускай народнай казкі «Гарошак»

Мэта: вызваць у выхаванцаў эмацыянальны водгук на казачны тэкст, паглыбляць уяўленні пра жанравыя асаблівасці казкі. Развіваць навыкі дыялагічнага маўлення.

Матэрыял: малюнкі да казкі.

Ход

П. Паглядзіце на гэтага асілка – магутнага чалавека, багатыра (малюнак). Якімі

словамі можна пра яго расказаць.

Паслухайце казку пра асілка якога звалі Гарошак. Казка так і называецца ―Гарошак‖.

Расказванне казкі педагогам.

Жыў калісь на свеце адзін гаспадар з жонкаю. Былі ў іх два сыны і адна дачка.

Рэдка ў каго былі такія працавітыя хлопцы, як гэтыя сыны. Ніколі яны не сядзелі без работы,

а калі дома работы не было, то хадзілі ў чужыя землі.

Яшчэ больш цікавая была іхняя сястра. Цяжка было знайсці такую прыгожую, такую мілую

дзяўчыну. I звалася яна Ясаня. Адзін раз улетку, парабіўшы дома работу, задумалі браты

пайсці ў заработкі.

— Калі мы не вернемся праз тры дні,— сказалі браты, — то няхай нам Ясаня прынясе есці.

— А як жа я вас, браткі, знайду? Куды мне есці прыносіць? — спытала Ясаня братоў ужо на

двары.

— Мы будзем салому па дарозе церушыць. Па гэтай саломцы і знойдзеш ты нас.

Развіталіся яны з бацькамі, з сястрою. Ідуць раты, саломку па дарозе раскідваюць,

прыгаворваючы:

— Будзе наша Ясаня ісці і не саб’ецца з дарогі.

А ў тых мясцінах жыў страшны змей. У ягобыў жалезны язык, вочы — як жарнавыя камяні і

гарэлі агнѐм. Жыў ѐн у палацах. Тыя палацы былі зложаны з людскіх касцей.Падслухаў змей,

што казалі браты, даведаўся, навошта салому цярушаць. Пазбіраў ѐн тую салому і пакідаў яе

па дарозе, што ў яго касцяныя палацы вяла.

«Будзе яна па саломцы ісці і ў мае палацы прыйдзе», — думае змей.

Так яно і сталася.

Праходзіць дзень, праходзіць другі,— няма братоў. I трэці дзень мінуўся, а іх няма.

На чацвѐрты дзень сабралася Ясаня ў дарогу братам есці несці. Узяла яна хлеба, стравы і

пайшла.

Ідзе яна ды ідзе, на саломку прызіраецца. А дарога ўсѐ глыбей у лес забірае. Лес цѐмны,

глухі, нават і неба не відаць. Ідзе Ясаня, і страшна робіцца ѐй. «Куды ж так далѐка зайшлі

яны?»— думае дзяўчына. Вось пад вечар падыходзіць яна да касцяных палацаў ліхога змея. Паглядзела Ясаня, і сэрца яе замерла ад страху: вакол

чалавечыя косці ляжаць. Што ж тут рабіць? Кінулася яна бегчы назад. Бяжыць яна, бяжыць,

ажно чуе — гудзе штосьці. Азірнулася— змей даганяе!

Схапіў яе змей і ў свае палацы нясе.

— Я цябе даўно чакаю, — кажа змей. — Цяпер ты будзеш жыць са мною — ты будзеш маѐю

жонкаю.

Плакала, прасілася Ясаня, каб пусціў яе змей, але просьба не памагла.

Браты чакаюць яе на чацвѐрты дзень. Чакалі, чакалі, ды так і не дачакаліся. Пайшлі яны

дадому.

— Чаму ж вы, — кажуць бацькам, — не прыслалі яды?

Напалохаліся бацькі:

— Як не прыслалі? Хіба ж не было Ясані?Спалохаліся і браты: напэўна, з Ясаняю ліха

налучылася.

— Пайду шукаць яе, — кажа старэйшы брат.

Сабраўся і пайшоў. Ідзе ѐн ды ідзе па той дарозе, што саломаю пацярушана, ды не

прыкмеціў, што гэта не тая дарога, кудою ѐн з братам ішоў, і дайшоў да касцяных палацаў.

Сустракае сястру.

— Куды ж ты, братка, зайшоў? — пытае яго Ясаня. — Тут страшны змей жыве. З’есць ѐн

цябе. Уцякай ты адгэтуль хутчэй!

— Калі ўцякаць — уцякайма разам,— кажа ѐй брат.

— Не, братка: ѐн чуе мой дух — дагоніць і зловіць нас. А адзін ты, можа, уцячэш.

Толькі што яна так сказала, чуюць — як загудзе нешта, ды так моцна, што аглушыла іх.

Глядзяць— аж то змей ляціць.

— Гэта мой брат прыйшоў да нас,— кажа Ясаня змею.

— Добра,— кажа змей, — вядзі ж ты яго да мяне ў госці. Увайшлі ў палацы.

— Ну, жонка, — гаворыць змей, — дай нам пасмакаваць бобу жалезнага.

Прынесла Ясаня жалезнага бобу. Змей як чаў есці гэты боб, дык аж іскры пасыпаліся,

а той, небарака, узяў адну бабінý ды ледзь быў зуба сабе не паламаў. Пажаваў дый выплюнуў

з рота бабіну.

Як закрычыць тут змей:

— Ты што ж гэта дабром маім пагарджаеш? Я ем, а ты не можаш? Чым ты лепшы за мяне?

Сядзіць бедны госць, баіцца зварухнуцца.

— Хадзем пакажу маѐ багацце!

Вывеў змей свайго госця на двор і павесіў яго на варотах, а потым прыйшоў да Ясані і кажа:

— Жонка! Я павесіў твайго брата, бо ѐн не хацеў есці майго бобу.

Залілася Ясаня горкімі слязамі, але бядзе памагчы нічым не магла.

Праз дзень ці праз два выйшла Ясаня на дарогу, бачыць — другі брат ідзе, шукаючы яе.

Такая ж самая доля напаткала і другога брата.Чакаюць бацькі сыноў дзень, чакаюць другі…

Так чакалі з тыдзень, а іх усѐ няма.

Аднаго разу досвіткам пайшла жонка гаспадара па ваду. Бачыць яна— коціцца па дарозе

гарошак. Падняла яна яго, паглядзела ды і з’ела. I вось якая сталася з ѐй праява. Пачула яна,

што той гарошак стаў у ѐй расці. А тыдні праз два нарадзіўся ў яе сын. I такі прыгожы ды

такі вялікі, што проста дзівота! А як толькі нарадзіўся ѐн, дык зараз жа і закрычаў:

— Мама! Дай мне есці!А голас такі грубы-грубы, што ўсе папалохаліся.

Расце той хлопец не па днях, а па часінах, і за месяц вырас такі вялікі, ды яшчэ з барадою,

ажно бацька яго баяўся. Думалі, думалі, як назваць яго, якое імя даць. I назвалі яго Гарошак.

Праз нейкі час кажа Гарошак бацьку:

— На табе, тата, шпільку, завязі яе да каваля, няхай выкуе з яе булаву на сем пудоў.

Бацька думае сабе: «Ось дурны які хлопец: хоча, каб са шпількі яму зрабілі булаву на сем

пудоў». Але сказаць аб гэтым сыну пабаяўся.

Паехаў у горад, купіў сем пудоў жалеза, завѐз да каваля.

— Зрабі ты,— кажа, — булаву, каб яна важыла сем пудоў.

Каваў, каваў каваль булаву, ледзь выкаваў. Ускацілі на воз булаву. Прывозіць яе бацька

дадому.

— На,— кажа, — сынок, табе булаву.

I скаціў яе на зямлю.

Узяў Гарошак тую булаву адною рукою ды як шыбануў яе ўгору, ажно яна ў небе схавалася.

Шпурнуў ѐн гэтую доўбню, пайшоў у хату, паснедаў, з бацькам пагутарыў.

— Ну, хадзем, бацька, на двор, зараз булава вернецца.

Выйшлі за хату на поле. Паглядзеў Гарошак у неба.

— Бач, тата: вунь булава ляціць!

Не паспеў бацька зірнуць, а булава калі загудзе! Падставіў Гарошак калена. Як стукнецца аб

калена булава! Трах— і пераламалася папалам. Пакруціў Гарошак галавою.

— Ты, мусіць, тата, не з тае шпількі булаву зрабіў.

Паехаў бацька зноў у горад, купіў сем пудоў жалеза і зноў завѐз яго да каваля. Выкаваў

каваль новую булаву.Прывѐз яе бацька дамоў.

Шпурнуў яе Гарошак угору, падставіў калена— булава толькі трошкі пагнулася.

— Ну, гэта булава добрая,— кажа Гарошак, павесялеўшы. — Цяпер жа, тата, пайду сястру

шукаць.

Доўга не думаючы, узяў Гарошак булаву і пайшоў проста да змея.

Пачуў змей вялікую сілу. Выскачыў на дарогу насустрач Гарошку. Зірнулі яны адзін на

аднаго і маўчаць, як бы напужаліся адзін аднаго.

Недалѐка і Ясаня стаіць. Гарошак здагадаўся, што гэта сястра яго.

Нарэшце кажа змей Гарошку:

— Хадзем, браце, з’ямо трохі бобу.Пайшлі ў палац, садзяцца за жалезныя

столікі. Як толькі сеў Гарошак за свой столік, дык гэты столік так і пасыпаўся. Здзівіўся змей

і яшчэ больш спалохаўся. Падаў госцю другі столік, яшчэ мацнейшы. Але і той сагнуўся пад

Гарошкам. Пачалі есці жалезны боб. Елі, пакуль увесь не з’елі.

Змей аж пачырванеў, так яму моташна стала, што знайшоўся чалавек, яшчэ дужэйшы за яго.

Круціўся ѐн, круціўся, а потым кажа:

— Хадзем, брат, агледзім маѐ багацце.

— Хадзем.

Прыходзяць у гумно. Гумно вялікае. Ад сцяны сцяны не ўбачыш. Ток выкладзены меддзю.

Страха на жалезныя пруты апіраецца. А на гэтых слупах вісяць два чалавекі, даўно нежывыя.

— Што гэта за людзі ў цябе вісяць?— пытае Гарошак.

— Браты маѐй жонкі, — адказвае змей.

Затросся Гарошак ад злосці і гневу.

— Ах ты, паганец, змяіная твая душа! То ж ты маіх братоў павешаў!— загрымеў Гарошак ды

як хапіў рукамі змея, як здушыў яго ды як стукнуў,

дык змей па пояс уляцеў у медны ток— і дух з яго вон.

Вярнуўся Гарошак дадому і сястру прывѐў.

П. Пра каго расказваецца ў казцы.

П. Апішыце Гарошка? А цяпер паслухайце як расказваецца пра Гарошка ў казцы.

А тыдні праз два нарадзіўся ў яе сын. I такі прыгожы ды такі вялікі, што проста дзівота! А як

толькі нарадзіўся ѐн, дык зараз жа і закрычаў:

— Мама! Дай мне есці!А голас такі грубы-грубы, што ўсе папалохаліся.

Расце той хлопец не па днях, а па часінах, і за месяц вырас такі вялікі, ды яшчэ з

барадою, ажно бацька яго баяўся. Думалі, думалі, як назваць яго, якое імя даць. I назвалі яго

Гарошак.

П. Прывядзіце прыклады з казкі, якія падцвярджаюць сілу і моц Гарошка.

Паслухайце , як пра гэта расказваецца ў казцы.

Праз нейкі час кажа Гарошак бацьку:

— На табе, тата, шпільку, завязі яе да каваля, няхай выкуе з яе булаву на сем пудоў.

Бацька думае сабе: «Ось дурны які хлопец: хоча, каб са шпількі яму зрабілі булаву на сем

пудоў». Але сказаць аб гэтым сыну пабаяўся. Паехаў у горад, купіў сем пудоў жалеза, завѐз да каваля.

— Зрабі ты,— кажа, — булаву, каб яна важыла сем пудоў.

Каваў, каваў каваль булаву, ледзь выкаваў. Ускацілі на воз булаву. Прывозіць яе бацька

дадому.

— На,— кажа, — сынок, табе булаву.

I скаціў яе на зямлю.

Узяў Гарошак тую булаву адною рукою ды як шыбануў яе ўгору, ажно яна ў небе схавалася.

Шпурнуў ѐн гэтую доўбню, пайшоў у хату, паснедаў, з бацькам пагутарыў.

— Ну, хадзем, бацька, на двор, зараз булава вернецца.

Выйшлі за хату на поле. Паглядзеў Гарошак у неба.

— Бач, тата: вунь булава ляціць!

Не паспеў бацька зірнуць, а булава калі загудзе! Падставіў Гарошак калена. Як стукнецца аб

калена булава! Трах— і пераламалася папалам. Пакруціў Гарошак галавою.

— Ты, мусіць, тата, не з тае шпількі булаву зрабіў.

Паехаў бацька зноў у горад, купіў сем пудоў жалеза і зноў завѐз яго да каваля. Выкаваў

каваль новую булаву.Прывѐз яе бацька дамоў.

Шпурнуў яе Гарошак угору, падставіў калена— булава толькі трошкі пагнулася.

— Ну, гэта булава добрая,— кажа Гарошак, павесялеўшы. — Цяпер жа, тата, пайду сястру

шукаць.

Доўга не думаючы, узяў Гарошак булаву і пайшоў проста да змея.

Пачуў змей вялікую сілу. Выскачыў на дарогу насустрач Гарошку. Зірнулі яны адзін на

аднаго і маўчаць, як бы напужаліся адзін аднаго.

Недалѐка і Ясаня стаіць. Гарошак здагадаўся, што гэта сястра яго.

Нарэшце кажа змей Гарошку:

— Хадзем, браце, з’ямо трохі бобу.Пайшлі ў палац, садзяцца за жалезныя

столікі. Як толькі сеў Гарошак за свой столік, дык гэты столік так і пасыпаўся. Здзівіўся змей

і яшчэ больш спалохаўся. Падаў госцю другі столік, яшчэ мацнейшы. Але і той сагнуўся пад

Гарошкам. Пачалі есці жалезны боб. Елі, пакуль увесь не з’елі.

Змей аж пачырванеў, так яму моташна стала, што знайшоўся чалавек, яшчэ дужэйшы за яго.

Ці спадабаўся вам Гарошак? Чаму?

 

Расказванне падання  «Аб паходжанні Мінска»

Мэта: паглыбляць уяўленні дзяцей пра паходжанне назвы роднага горада, выхоўваць любоў да роднага краю.

Матэрыял: малюнкі да падання.

Ход

П.Паглядзіце на малюнкі і здагадайцеся, як называецца горад, у якім ѐсць такія жывапісныя куточкі. У кожнага горада, у кожнай вѐсцы ѐсць свая назва. Наш родны горад завецца Мінск. Пра ўтварэнне яго назвы ѐсць шмат розных паданняў Паслухайце адно з іх.

Расказванне падання педагогам.

Народнае паданне кажа: між Татарскім канцом і Пярэспенскім мастком ля самага цяперашняга Віленскага паштовага тракта некалі пасяліўся знакаміты волат-чараўнік па празванню Менеск, або Менскі, і збудаваў на Свіслачы вялікі каменны млын на сямі калѐсах. Гавораць, што ніхто яго ніколі не бачыў, а між тым на усім свіслацкім наваколлі ўсе расказвалі аб яго сіле і магутнасці. У яго млыне нібыта мука малолася не з жыта, а з камення..., што ў поўнач раз’язджаў ѐн на сваім млыне на дарогах і збіраў дружыну з дужых

людзей, з якіх потым утварыўся цэлы народ, які пачаў сяліцца побач з млыном чараўніка...Тут і быў заснаваны горад і названы імем волата -- Менск.

П. Пра якога волата-чараўніка, што жыў у нашым горадзе, расказваецца ў паданні? Што пабудаваў ѐн на рацэ Свіслач? На якой рацэ Менеск заснаваў горад? Чаму наш горад атрымаў назву Менск?

 

Расказванне беларускай народнай казкі “Заяц і вожык”

Мэта: развіваць у дзяцей уменне разумець эмацыянальна-вобразны змест казкі, даваць ацэнку дзеянням казачных персанажаў, звязваць змест казкі з рэальнымі падзеямі ўжыцці.

Матэрыял: малюнкі да казкі.

Ход

П. Адгадайце загадку і знайдзіце адгадку.

―Пад соснамі, пад ѐлкамі ляжыць клубок з іголкамі‖ (Вожык).

П. Адзначце прыкметы, па якіх вы знайшлі адгадку.

П. Паслухайце, пра якога звера гэтая загадка?

― Доўгае вуха, камячок пуха, скача лоўка, любіць маркоўку.‖

П. Адзначце прыкметы, па якіх вы знайшлі адгадку.

Паслухайце казку пра зайчыка і вожыка. Называецца яна “Заяц і вожык”.

У адзін ясны сонечны дзень стаяў вожык каля дзвярэй свайго дому, склаўшы рукі на жываце, і напяваў песеньку. Спяваў ѐн сваю песеньку, спяваў і раптам уздумаў: «Пайду я на поле ды на сваю бручку зірну. Пакуль мая жонка дзяцей мые ды апранае, я паспею і ў поле

схадзіць і вярнуцца дадому».

Пайшоў вожык і сустрэўся па дарозе з зайцам, які таксама ішоў у поле на сваю капусту паглядзець.

— Добры дзень, паважаны заяц! Як вы маецеся?

А заяц быў вельмі важны і горды. Замест таго, каб ветліва прывітацца з вожыкам, ѐн толькі

кіўнуў галавою ды сказаў груба:

— Што гэта ты, вожык, так рана па полі лѐтаеш?

— Я на прагулку выйшаў, — кажа вожык.

— На прагулку? — запытаўся заяц насмешліва. — А па-мойму, на такіх кароценькіх ножках

далѐка не зойдзеш. Пакрыўдзіўся вожык за гэткія словы. Не любіў ѐн, калі гаварылі пра ягоныя ногі, якія

запраўды былі кароткія ды крывыя.

— Ці не думаеш ты, — запытаўся ѐн у зайца, — што твае ногі бегаюць хутчэй і лепш?

— Вядома, — адказаў заяц.

— А ці не хочаш ты са мною навыперадкі пабегчы? — пытаецца вожык.

— З табою навыперадкі? — кажа заяц. — Не смяшы ты мяне, калі ласка. Няўжо-ж ты на сваіх крывых нагах мяне абгоніш?

— А вось пабачым, — адказвае вожык. — Убачыш, што абганю.

— Ну, давай пабяжым, — кажа заяц.

— Пачакай, — адказвае вожык, — спачатку я схаджу дадому паснедаю, а праз паўгадзіны вярнуся на гэтае месца. Тады і пабяжым. Добра?

— Добра, — сказаў заяц.

Пайшоў вожык дадому. Ідзе і думае: «Заяц, вядома, хутчэй за мяне бегае. Але ѐн дурны, а я разумны. Я яго перахітру».

Прышоў вожык дадому і кажа жонцы:

— Жонка, апранайся хутчэй, прыдзецца табе са мною ў поле ісьці.

— А што здарылася? — пытаецца вожычыха.

— Ды вось мы з зайцам паспрачаліся, хто хутчэй бегае — я ці ѐн. Я павінен зайца абагнаць, а ты мне ў гэтай справе дапаможаш.

— Што ты — звар’яцеў? — здзівілася вожычыха. — Ён-жа цябе адразу перагоніць.

— Не твая справа, жонка, — сказаў вожык. — Апранайся хутчэй ды пойдзем. Я ведаю, што раблю.

Апранулася жонка ды пайшла з вожыкам у поле.

Па дарозе вожык кажа жонцы:

— Мы пабяжым з зайцам вось па гэтым доўгім полі. Заяц пабяжыць па адной баразне, а я па

другой. А ты, жонка, стань у канцы поля каля маѐй баразны. Як толькі падбяжыць пад цябе заяц, ты крыкні: «Я ўжо тут!». Зразумела?

— Зразумела, — адказвае жонка.

Так яны і зрабілі. Завѐў вожык жонку на канец свае баразны, а сам вярнуўся на тое месца, дзе пакінуў зайца.

— Ну, што-ж — кажа заяц, — пабяжым?

— Пабяжым, — адказвае вожык.

Сталі яны кожны ў пачатку свае баразны.

— Раз, два, тры! — крыкнуў заяц.

І абодвы яны пабеглі з усіх ног.

Прабег вожык крокаў тры-чатыры, а потым ціхенька вярнуўся на сваѐ месца і сеў. Сядзіць ды адпачывае. А заяц усѐ бяжыць ды бяжыць. Дабег да канца свае баразны, а тут вожычыха яму і крычыць:

— Я ўжо тут!

А трэба сказаць, што вожык і вожычыха вельмі падобныя адзін да другога. Здзівіўся заяц, што вожык яго перагнаў.

— Пабяжым цяпер назад, — кажа ѐн вожыку. — Раз, два, тры!

І пусціўся заяц назад хутчэй. А вожычыха засталася сядзець на сваім месцы.

Дабег заяц да пачатку баразны, а насустрач яму вожык крычыць:

— Я ўжо тут!

Яшчэ больш здзівіўся заяц.

— Пабяжым яшчэ раз, — кажа ѐн вожыку.

— Добра, — адказвае вожык. — Калі хочаш, пабяжым яшчэ раз.

Так семдзесят тры разы бегаў заяц туды і назад.

А вожык усѐ яго пераганяў. Прыбяжыць заяц да пачатку баразны, а вожык крычыць: «Я ўжо тут».

На семдзесят чацвѐрты раз дабег заяц да сярэдзіны поля ды паваліўся на зямлю.

— Замарыўся, — кажа, — не магу больш бегаць.

— Вось бачыш цяпер, у каго ногі лепшыя?

Нічога не адказаў заяц і пайшоў з поля — ледзь ногі пацягнуў.

А вожык з вожычыхай паклікалі сваіх дзяцей і пашлі з імі на прагулку.

П. Раскажыце, што расказваецца пра зайца ў казцы? І ,спраўды,

заяц быў вельмі важны і горды. Замест таго, каб ветліва прывітацца з вожыкам, ѐн толькі кіўнуў галавою ды сказаў груба:

— Што гэта ты, вожык, так рана па полі лѐтаеш?

— Я на прагулку выйшаў, — кажа вожык.

— На прагулку? — запытаўся заяц насмешліва. — А па-мойму, на такіх кароценькіх ножках далѐка не зойдзеш.

П. Раскажыце як расказваецца ў казцы пра тое, як выглядае вожык?

У вожыка ногі былі кароткія ды крывыя.

П. Ці прыбег бы заяц першым, калі б вожыку не дапамагла вожычыха? Чаму?

П. На самой справе, як вы лічыце, ці быў правы вожык? Так, заяц сам сябе наказаў, таму што ѐн грубы і некультурны.

 

Расказванне казкі «Два зайцы» (апр. Якуб Колас)

Мэта: садзейнічаць развіццю ў дзяцей умення адчуваць і разумець характар казкі, узаемасувязь апісанага ў казцы з рэальным жыццѐм.

Матэрыял: малюнкі зайцаў

Ход

П. Ці расказвалі вам раней казкі пра зайчыкаў. Назавіце казкі, якія вы ведаеце пра зайчыкаў. Якія зайчыкі ў гэтых казках? Паслухайце казку, якая называецца ―Два зайцы‖ (апр. Якуб Колас).

Два зайцы (апр. Якуб Колас)

Сядзяць два зайцы ў лесе пад бярэзінай і жаляцца на сваѐ жыццѐ.

— Якая наша доля? Кожны час бойся: бойся чалавека, бойся ваўка, сабакі, ліса. Хадзі ды прыслухайся. І хто не крыўдзіць нас, бедных зайцоў? Не толькі чалавек, звер, а нават птушкі

і тыя цікуюць на нашае зайцава мяса. А чым можам бараніцца ад нашых непрыяцеляў? Уся надзея на ногі. Выратуюць яны з бяды — шчасце, а не — прапала твая шкура. І зайцы заліліся горкімі слязьмі.

— Ці ж варта жыць пасля гэтага? Хоць бы адна жывѐла на свеце баялася нас, зайцоў…

Хадзем, брат, ды ўтопімся ў возеры — раз прападаць. Наплакаліся, надумаліся бедныя зайчыкі і йдуць тапіцца. Возера было блізка. Падыйшлі зайцы да возера, абняліся,

пацалаваліся, развіталіся. Толькі яны бліжэй падыйшлі да берагу — скок жаба з купіны: спалохалася зайцоў.

— Эх, брат, — кажа адзін зайчык.

— Ёсць жа на свеце стварэнне, што і нас баіцца. Ім, відаць, яшчэ горай жывецца, як нам. Можна, значыцца,жыць на свеце. І пабеглі зайчыкі назад у лес.

П.Пра каго гэтая казка? Што расказвалі зайцы пра сваѐ жыццѐ? Які настрой быў у зайчыкаў, калі яны расказвалі пра сваѐ жыццѐ? Чаму зайцы перадумалі тапіцца? Як думаеце, ці перамяніўся у іх настрой, калі яны вырашылі, што яшчэ можна жыць на свеце. Які стаў настрой ў зайчыкаў?

свернуть
2023
май
5 мая, пятница

Сценарий праздника "Становится историей война"

подробнее...